Derdengelden beheer in lijn met de PSD2 en Wwft verplichtingen

Derdengelden beheer in lijn met de PSD2 en Wwft verplichtingen
Introductie
Februari 2019 heeft Nederland de EU directive PSD2 ingevoerd. PSD2 voert vergaande maatregelen door m.b.t. het financieel verkeer tussen banken, personen en organisaties. PSD2 heeft o.a. betrekking op het derdengelden beheer en stelt hieraan voorwaarden. In dit bericht geven we aan wat dit voor u betekent en welke maatregelen EMCI Register neemt.
Maatregelen
  1. Het tot stand brengen van een collectiviteitsafspraak met een payment service provider met een EU brede vergunning waarin zowel de PSD2 als Wwft vereisten zijn geregeld. We verwachten deze maatregel per eind 2019 te kunnen regelen. De afspraak behelst toegang tot een collectief online maatwerk portaal waarin derdengelden worden beheerd.
  2. Het maken van afspraken met een groep van notarissen die transacties begeleiden, inclusief BDG beheer, zodat personen en organisaties die geen gebruik willen maken van het online portaal via deze route kunnen voldoen aan PSD2.
Toelichting
Ieder Europees land is verplicht EU regelegeving (directives) uit te voeren. Een EU land heeft een zekere vrijheid regelgeving op een ‘eigen manier’ te regelen. V.w.b. PSD2 geldt dat in Nederland het Ministerie van Financiën en de Nederlandse Bank verantwoordelijk zijn. Met name de rol van de Nederlandse bank als toezichthouder is doorslaggevend.
  1. PSD2 stelt eisen aan derdengelden beheer. Een belangrijke aanleiding om dit te doen is het feit dat bij online transacties het geld voor een bepaalde periode ‘zweeft’. Immers, betaling, fysieke levering en juridische levering zijn in tijd elkaar getrokken. Eisen aan derdengelden beheer zijn: regeling van de beschikkingsbevoegd, geschillen,kosten en vergoedingen en de veiligheid en beschikbaarheid van het geld.
  2. De Nederlandse Bank houdt toezicht op de banken en controleert vanuit deze hoedanigheid ook het derdengelden beheer. Naast PSD2 wordt hierbij ook gelet op andere wettelijke aspecten, zoals onder de Wwft (wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme). Uitgangspunten die de Nederlandse Bank hanteert zijn o.a.: derdengelden beheer is vergunningsplichtig en dient te zijn gekoppeld aan gedegen financiële verantwoording, zodat accountantscontrole noodzakelijk is.
  3. Het is aan de banken om aan te tonen dat zij voldoen aan de uitgangspunten die DNB stelt. Al langere tijd zien we dat de banken een voorzichtige koers varen. In het kader van compliance wordt het zekere voor onzekere genomen en worden veel BDG bankrekeningen beëindigd en worden geen nieuwe rekeningen uitgegeven. Nu de invoering van PSD2 een feit is, is de verwachting dat de voorzichtigheid nog verder toeneemt
  4. Op dit moment is niet 100% duidelijk of stichtingen derdengelden beheer, gevoerd door maritieme makelaars en experts, vergunningplichtig zijn. Inmiddels is duidelijk dat de banken het probleem bij de makelaars en experts leggen. Alle grote systeembanken (ABN AMRO, ING, RABO) geven inmiddels aan de rekeninghouders aan dat de rekeninghouder dient te bewijzen hoe aan PSD2 wordt voldaan en of vergunningsplicht van toepassing is. Bij ingebreke blijven is de rekeninghouder aansprakelijk.
  5. Maritieme makelaars en experts doen binnen de gehele EU zaken. Dit betekent dat het derdengelden beheer niet alleen aan de Nederlandse eisen moet voldoen, het moet voldoen aan de eisen van alle EU landen waarmee zaken wordt gedaan. Als onder vergunning moet worden gewerkt, dient de vergunning voor de hele EU geldig te zijn.
  6. Het verkrijgen van een vergunning is een ingewikkelde zaak en kost veel geld. Indien de vergunning is verkregen, kost het behouden ervan ook veel tijd en geld. Het is niet aannemelijk dat individuele makelaars en experts een vergunningstraject zelfstandig kunnen lopen. De enige route is een collectieve regeling.
  7. Het is onze inschatting dat op dit moment geen enkele BDG rekening binnen de watersport sector, dus ook de HISWA derdengelden rekening, volledig voldoet aan de PSD2 directive en de uitgangspunten van DNB.
  8. Verder is het onze inschatting dat gelet op het risico vermijdende gedrag van de banken versneld alle BDG rekeningen in de watersport sector verder onder druk komen of simpelweg worden opgeheven door de banken.
  9. Hierbij nemen we ook mee dat veel stichtingen BDG ook anderszins feitelijk niet voldoen aan de uitgangspunten van weleer. We zien in de praktijk dat veel stichtingen feitelijk geen onafhankelijk beheer hebben, doordat het beheer wordt gevoerd door de makelaar zelf. Ook hebben veel BDG stichtingen geen of onvoldoende toezicht door een gekwalificeerde boekhouder of accountant.
  10. PSD2 is niet alleen een bedreiging. De koppeling tussen PSD2 en Wwft levert op dat BDG beheer tegen deze uitgangspunten ook zekerheid biedt m.b.t. de controles door Bureau Handhaving Wwft. Daarnaast wordt PSD2 door zowel EU als Nederland actief gecommuniceerd, zodat het aantrekkelijk is om als sector helder te maken dat aan deze eisen wordt voldaan.
  11. Uit vooronderzoek blijkt dat aansluiting bij een grote en erkende payment service provider kosten effectief is. Naar verwachting kan tegen een redelijk bedrag per transactie van de dienst gebruikt kunnen worden. Anders gezegd: we verwachten dat de kosten lager zijn dat de kosten van een huidige stichting BDG inclusief accountantstoezicht. Concreet: transacties tot circa 500K zullen niet meer dan ca € 90,- kosten.
  12. Het is cruciaal dat makelaars en experts beschikken over een goede en geaccepteerde derdengelden structuur. Immers, het beheren van derden gelden is een kernproces bij aan- en verkoop en bij depot beheer, bijvoorbeeld bij nieuwbouw depots.
  13. Het voorgaande maakt dat het noodzakelijk is dat op de meest korte termijn gekwalificeerde oplossingen beschikbaar komen. We kiezen ervoor twee richtingen uit te werken die aansluiten de hedendaagse verplichtingen en verwachtingen. De richtingen zijn beschreven onder maatregelen.
  14. Belangrijk: vraagt jouw bank om bewijs dat je voldoet of gaat voldoen aan de PSD2 verplichtingen? Verwijs hen naar dit bericht en je certificering, zodat helder is HOE je gaat voldoen. Ook kunnen we op verzoek jouw contactpersoon bij de bank een persoonlijk bericht sturen waarin we e.e.a. bevestigen. Ondersteuning nodig hierbij: neem contact op met Marlot Lagemaat (EMCI Register, 088 0038 735).
  15. We informeren u later dit jaar over de precieze details van de uitwerking en maatregelen.